Besicilikte Barınak Planlaması Ve Hayvan Seçimi
Besicilik birim zamanda en fazla canlı ağırlık artışını en uygun maliyet ile sağlamayı amaçlayan bir iş koludur. Bu iş kolunun başarısı; besiye uygun materyal seçimine, doğru, amaca uygun ve besi hayvanlarının ihtiyaçlarını karşılayacak barınakların planlanmasına, doğru bakım ve besleme uygulamalarına ve uygun korunma sağaltım programlarının yürütülmesine bağlıdır. Besicilikte üretilecek nihai ürün olan karkas maliyetini belirleyen en önemli unsurlar, besi süresi ve işletmenin dönüş hızı olarak belirtilmelidir.
Barınakların Planlanması
- Barınakların planlanmasında hayvan başına kuru altlık alanı, her 100 kg canlı ağırlık için en az 1 m² olmalıdır. Ortalama besi sığırı canlı ağırlığını 400 kg gibi kabul etmemiz durumunda; 4 m² kuru ve en az bunun 2 katı da ilave gezinme alanının olması gerekir.
- Barınakların planlanmasında hakim rüzgardan korunmaya dikkat edilmesi gerekir. Aynı zamanda iyi bir havalandırma, hayvanlar için önemlidir.
- Minimum çatı yüksekliği, bölgenin iklim yapısına göre dizayn edilmelidir ve özellikle sıcak bölgelerde yüksekliğin yeterli olduğundan ve çatı altlarının yeterince serin ve havadar olduğundan emin olunmalıdır.
- Hayvan başına serbest sistemlerde en az 25 cm yemlik alanı olması, rekabet olmaması ve yeme serbest ulaşımın sağlanabilmesi açısından çok önemlidir.
- Altlıkların kuru olması, özellikle genç hayvanlarda ve çiftliğe yeni toplanmış hayvanlarda çok önemlidir.
- Padokların çok kalabalık olmaması (maksimum 20-25 baş.) hem yönetim uygulamaları hem de rekabet ve hayvan temini noktasında avantaj sağlar. Padoklarda hayvanlar mümkün olduğunca homojen olmalıdır. Çok farklı canlı ağırlıkta ve farklı yaş gruplarında hayvanlar bir arada barındırılmamalıdır. Hayvanın sosyal bir çevreye adaptasyonunu ve sosyal hiyerarşi gereği gerekmedikçe padoğu değiştirilmemelidir.
Hayvan seçimi
- Gelişme geriliği ve solunum yolu gibi problemleri olan veya yoğun parazit enfestasyonuna maruz kalmış hayvanlar tercih edilmemelidir.
- Burada en önemlisi; solunum yolu hastalıklarıdır. Bu durumdan sakınmak için hayvan seçiminde düşkün durumda olan, mermede (burun) kuruluk olan, seröz veya muköz burun akıntısı olan hayvanlar tercih edilmemelidir.
- Özellikle belli dönemlerde ülkemizde yaygın olarak görülen şap hastalığının görüldüğü bölgelerden hayvan alımı yapılmamalı ve bu durumlara karşı gerekli biyogüvenlik önlemleri alınmalıdır.
- Hayvan seçilirken mümkün olduğunca pazarlardan değil üretici veya çiftliklerden alım yapılması, hayvanların daha az strese girmesi ve daha az patojenle (mikrop) karşılaşması açısından önemlidir.
- Aşılama ve antibiyotik uygulamaları, mümkün olduğunca hayvanların temin edileceği yerde sevk tarihinden 3-4 hafta önce yapılmalıdır. Mümkün olmadığı durumlarda ise bu uygulamalar, işletmede karantina süresince yapılmalıdır.
- Çok uzun süreli nakliyeden kaçınılmalıdır.
- Eğer olabiliyorsa hayvanların temin edildiği işletmede son 1 haftada tükettikleri rasyonun bilinmesi, yem geçişi ve besiye daha çabuk geçiş için önemlidir.
MESUT GÜNER
Veteriner Hekim
Teknik Saha Müdürü
