Büyükbaşlarda, ilkbahara geçiş döneminde görülen, çayır sendelemesi, hipomagnezemi, magnezik tetani, buğday çayırı zehirlenmesi gibi isimlerle de adlandırılan çayır tetanisi her yaşta, özellikle yüksek verimli büyükbaşlarda görülen dengesizlik, tetani ve kasılmalar ile karakterize bir yetmezlik hastalığıdır. Genellikle çayır sendelemesi olarak da anılan bu hastalık ekonomik açıdan önem taşımaktadır.
Temel olarak magnezyum yetersizliği yüzünden görülen çayır tetanisinde , potasyum ve sodyum konsantrasyonları da önemlidir. Peki hayvanlarda Magnezyum ihtiyacını artıran ve emilimi engelleyen faktörler nelerdir? Birincisi, fakir meradan zengin meraya geçiştir. Bunun dışında yüksek süt verimi, proteince zengin yemlerin sindirilmesi sırasında aşırı amonyak oluşumu, rasyonda fazla potasyum bulunması, meralarda amonyaklı gübrelerin kullanımı, kötü hava koşulları ve son olarak hayvanların tamamen veya kısmen aç bırakılmasıdır.
Hastalığın tanısını koyabilmek bir derece kolaydır. Mevsim dolayısıyla yeşil çayırlarda otlayan hayvanlarda görülen ani ölümler veya süt verme döneminin erken aşamasındaki hayvanların filizlenme dönemindeki bitkilerle beslenmesi ve karakteristik semptomlarla anlaşılır. Bu karakteristik semptomlar; hastalığın evrelerine göre değişir ama genel olarak, hayvanın durgunlaşması, yüz ve kulak kaslarında seğirmeler, böğürmeler, titremeler, ağız köpürmesi, alt-üst çenenin birbirine çarpması, ağzın köpürmesi, iştahsızlık, süt veriminde düşüş ve körlüktür.
Son olarak bir çok şeyden önemli olan hayvanları korumak; bunu da onları meraya çıkarmadan önce bitkilerin iyice olgunlaşması, en azından hızlı büyüyen bitkilerin 16 cm uzunluğa gelmesi beklenmelidir. Otlatmayı ertelemek, merada erken otlatmadan doğacak baskıyı azaltarak, toprağın nemlenmesine ve daha verimli olmasına neden olacaktır. Koruma da izlenecek en yararlı yöntem, yüksek riskli meralarda gezen hayvanları magnezyum içeren mineral miksleri ile ve konsantre yem ile desteklemektir.
