Bilgi Merkezi


Kanatlılar Neden Strese Girerler?

Kanatlı hayvanlarda en fazla yaşanan streslerden birisi; sıcaklık stresidir. Kanatlı hayvanlarda ter bezleri yoktur. Yüksek sıcaklıklarda vücut sıcaklıklarını dengede tutmak için solunum hızlarını arttırırlar ve vücutlarını yüzeye yayarak kazdıkları toprak çukurlara girerler, böylece vücut sıcaklıklarını dengede tutmaya çalışırlar. Ayrıca, yem tüketimlerini azaltarak ve su tüketimlerini arttırarak yine vücut sıcaklıklarını dengede tutmaya çalışırlar. Kanatlılarda sıcaklık stresi ile yem tüketiminin düşmesi nedeniyle büyümekte olan hayvanlarda canlı ağırlık kazancı, yumurta verimi ve kalitesi de olumsuz etkilenmektedir. Aşırı su tüketimine ve idrar atımına bağlı mineral madde kayıplarının da meydana gelmeleri olasıdır.

Kanatlılarda sıcaklıklarla ilgili yaşanan diğer bir stres ise, düşük hava sıcaklığında yaşanmaktadır. Kanatlılar yumurtadan çıktıktan sonraki günlerde vücutlarında termoregülasyon mekanizmaları gelişmediği için, 35 °C çevre sıcaklığına ihtiyaç duyarlar. Eğer bu sıcaklık sağlanmaz ise, sürekli birbirilerine sokularak, altta kalanlar başta olmak üzere zaman içinde ölümler yaşanır. Kümes sıcaklıkları ilk haftalar 35 °C olurken, sonrasında haftalık olarak sürekli düşürülerek 6 haftalık yaşlarda 18-20 °C sıcaklıklarda sabitlenmektedir.

Ani çevre değişimleri de kanatlıları strese sokan faktörler arasında sayılabilir. Sürekli kümes içinde barındırılan hayvanlarda ışıkların ani olarak açılıp kapanması, makine sesleri, insan teması, yemdeki değişikler, etraftaki sosyal çevrenin devamlı değişmesi, vb. etkenler strese neden olmaktadır. Grup içerisindeki hayvanların sürekli değişmesi, sürekli olarak kavga davranışlarının yaşanmasına sebep olmasının yanında; kronik stres sebebiyle  verim ve sağlık sorunlarına yol açmakta ve vücutta yaralanmalara ile ırklarda kanibalizme sebep olmaktadır.

Kanatlılarda strese neden olan en önemli noktalardan birisi; hayvanların korkmasıdır. Kanatlılarda en önemli korku, yırtıcı korkusu olmakla beraber insanlarla temas, büyük boyutlardaki cisimler ve sesler kanatlılarda korku ve paniğe neden olmaktadır. Bunun yanında; ışıklandırma süresinin uzun olması ve ışıkların ani olarak kapatılıp açılması, strese neden olmaktadır. Işıklandırma sürelerinin yüksek olması, göz dokularında bozulmalara yol açarken, kanatlılarda tüy gagalama, altlık gagalama, ekipman gagalama ve kanibalizm davranışlarını arttırmaktadır.

Kanatlılar, insanlarla görsel, işitsel ve fiziksel temasta bulunmaları durumunda strese girerler. Yabancı insanların kanatlıların içine sokulmaması gerekir. Çok duyarlı oldukları için tepki göstermeleri olasıdır. Kanatlılarda gaga, çok önemlidir. Beslenme, su içme solunum vb. temel fonksiyonların yerine getirilmesini sağlar. Kanatlıların özellikle kafeste yetiştirilenleri, gagalarını silme ve temizleme davranışlarını yerine getirememektedirler. Böyle durumlarda hayvanlarda akut ve kronik stres şekillenir. Kanatlılarda gaga kesimi, genellikle yem seçimini ve kanibalizmi önlemek amacıyla yapılmaktadır.

E-Bülten Kayıt Olun

Duyuru ve haberlerimizi takip etmek için e-bültenimize kayıt olunuz.