Yaklaşık olarak yavru gelişiminin 2/3’ü gebeliğin son 6 haftalık döneminde gerçekleşir. Bu dönemde rasyon protein düzeyi önemlidir. Zira; fetüs gelişiminin ve kolostrumun büyük bir kısmı proteinden oluşur. Yaklaşan laktasyondaki yüksek enerji gereksinmesinin karşılanması ve belli bir yağ rezervinini oluşturulması için de enerji gereksinmesi büyük bir önem taşır.
Gebeliğin son 6 haftasına giren koyun için besleme durumu çok kritiktir. Gebeliğin ortasında koyunun fazla canlı ağırlık kaybetmesi, sonraki besleme düzeyi, kondisyon kazanımı, fetüsün gelişimi, yağ birikimi, meme bezlerinin gelişimi ve kolostrum üretimi açısından önem taşır.
Gebeliğin sonunda iyi kaliteli yonca kuru otu ve baklagil karışımlarının kullanılması protein gereksinmesinin karşılanması için yeterlidir. Gebeliğin son dönemindeki besleme durumu yavru gelişimi ve kuzu doğum ağırlığını, süt verimini ve bunlara bağlı olarak kuzu gelişimini etkileyebilir. 3 kg’ın altında kuzu doğumuna neden olan koyun besleme koşulları kuzunun yaşama gücünün düşmesine neden olur. Gebeliğin son dönemindeki uygun besleme doğan kuzunun uygun enerji rezervlerine sahip olması, doğum stresi ve özellikle soğuk stresine karşı koyabilmesi açısından önemlidir. Gebeliğin son dönemindeki yetersiz besleme kolostrum üretimini etkileyebilir, laktasyonun gecikmesine ve süt veriminin düşmesine neden olabilir. Bu faktörler, esasen kuzunun yaşama gücüyle doğrudan ilgili olan faktörlerdir. Kuzu doğum ağırlığı, kuzu kayıpları üzerinde en önemli etkendir. Doğum ağırlığı, ırk, ana yaşı, ikizlik ve besleme düzeyine büyük oranda bağımlılık gösterir. Bu etkenlerden kuzu doğum ağırlığı üzerinde ise en etkili olanı gebeliğin sonundaki besleme düzeyidir.
Kuzu doğum ağırlığındaki 1 kg düşüşün ölüm oranında yaklaşık %10-12 oranında bir artışa neden olduğu bildirilmektedir. Gebeliğin son döneminin en önemli problemi, özellikle çoğuz gebeliği ve kondisyonu iyi olan koyunlarda ani yem değişimi, yeterince enerji sağlanmaması gibi nedenlerle yağ depolarının enerji kaynağı olarak kullanılması nedeniyle kanda keton maddeleri miktarının artması ve gebelik zehirlenmesinin ortaya çıkmasıdır. Çoğuz gebelikte hayvanın mide kapasitesi de düşük olduğundan hayvan yeterli enerjiyi alamayabilir. Ani yem değişikliği ile ortaya çıkan sindirim problemi ve fazla fabrika yemi veya tahıl kullanımıyla ortaya çıkan asidoz problemine neden olabilir.
Gebeliğin Son Döneminde Beslemenin Önemi
