Ben de herkes gibi yeni yıl hakkında iyi dileklerimi paylaşmak istiyorum öncelikle. Hep birlikte iyileri dilerken, mevcut durumumuzun da fotoğrafını çekme gereği düşüncesindeyim.
Aralık ayının son haftasında Dünya gazetesinden de alıntılar yaparak son zamanlarda çok defa konu edilen ve ilk defa etkilerini bu kadar yoğun hissettiğimiz 'iklim krizi' konusunda bilgiler paylaşacağım sizlerle.
2016 yılında Isı Bilimleri Uzmanı Dr.John Abraham, iklim krizini değerlendirdiği yazısında bazı gerçeklere değinmiş. İşte İYİ , KÖTÜ ve ÇİRKİNLER...
İYİLER listesinde;
* Dünya Ekonomik Forumu Küresel riskler raporunda Dünya'nın yüzleştiği en büyük tehditin iklim krizi olduğı belirtildi ve sonrasında ülkeler sıfır emisyon hedeflerini açıklamaya başladılar.
* AB Yeşil Mutabakat, temelinde 2030‘a kadar karbon salınımını %50 azaltacağını ve 2050'de iklime zararsız ülkeler hedefi konulduğunu açıkladı. Bu hedeflerin gerçekleştirilmesi adına Sürdürülebilir Finansman Taksonomisi oluşturulacak ve çevresel sürdürülebilirliği olmayan şirketler, (sıfır emisyonu olmayan) AB sürdürülebilir şirket listesine giremeyecek.
* ADB başkanı Joe Biden, 2035'de karbonsuz enerjiye geçiş sağlayacak bir planları olduğunu açıkladı; 2050 yılında net karbon salınımını sıfırın altına indirmeyi hedefliyor. Elektrikli taşıma sistemleri, 1,5 M sürdürülebilir enerji kullanan konut gibi...
* Sürdürülebilir ve sosyal projeleri finanse eden tahviller, yılın ilk dokuz ayında 357,5 milyar dolara ulaşarak rekor kırdı.
* Dünya genelinde ESG (environmental, social and governance) kriterlerini dikkate alan yatırımcılar tarafından yönetilen toplam varlıklar, 20 trilyon dolara ulaştı. ESG yatırımları çevresel, sosyal ve yönetişimsel kriterler odaklı yatırım anlamına geliyor. Peki neden önemli? Avrupa Yatırım Bankası’nın önümüzdeki 10 yıl içerisinde çevre projelerine 1 trilyon euro ayırmayı planladığını açıklaması üzerine, yatırımcıların çevresel, sosyal ve yönetimsel göstergelerini iş süreçlerine entegre etmelerinin önemi de bir kez daha vurgulanmış oldu. Bir şirketin iklim değişikliği etkileri doğrultusunda stratejisinin ve iş modelinin nasıl evrildiğini somut KPI ve hedeflerle destekleyerek anlatabilmesi, bunu aynı zamanda genel misyonu ve yaratmak istediği “değer” tanımı ile ilişkilendirebilmesi, içinde bulunduğumuz 2020 dünyası için kritik önem taşıyor. Bu hikâye ve bilgiler, yatırımcılar tarafından sürdürülebilir yatırım kararı verirken kullanılıyor, yetenekli iş gücünü kazanıp bağlılığını sağlıyor ve müşterilerin dikkatini çekerek belki de onların tercihlerini ve alışkanlıklarını değiştirmenizi sağlayabiliyor.
* Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre 2020'de yaratılan yeni enerji kapasitesinin %90'ı yenilenebilir enerjiden elde edildi. Küresel enerji talebi %5 düşerken, yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimi %7 arttı.
* Insure Our Future karnesi yayınlandı; sigortacıların çoğunun kömür projeleri için sigorta temin etmeleri daha zorlaştırıldı ve % 40 oranında pahalılaştırıldı.
KÖTÜLER listesinde ;
* Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) - 2020 yılı, 2016 ve 2019 ‘un ardından en sıcak yıl oldu. En ciddi ısınma, Sibirya'da +5 0C ile gözlendi.
* Counting The Cost 2020 raporuna göre yılın en yıkıcı felaketini tespit edildi. Bu olaylardan 10 tanesi, 1,5 milyar dolardan fazla bir maliyete neden oldu, hasarın bedeli 5 milyar doların üzerinde...
* En yüksek maliyetle sonuçlanan hasarın 6'sı Asya’da tespit edildi ve bunlardan beşi aşırı yağışlı Muson sezonunda gerçekleşti.
* Avustralya'daki orman yangınlarında (2019 Haziran ayından 2020 ortasına kadar sürdü.) 500 kişi yaşamını yitirdi.1,25 milyar hayvan telef oldu.
* Tarihteki en yıkıcı sel felaketleri gerçekleşti; Çin, Hindistan, Nepal, Bangladeş,Japonya , Endonezya, Pakistan, Tayland, Güney Kore, Kenya, Sudan, Nijerya ve Yemen'de 50 milyondan fazla kişi etkilendi.
* Avrupa'da yaşayan iki ekstra tropikal siklon, yaklaşık 6 milyar dolar hasara yol açtı.
* ADB ise kasırga ve yangınlardan 60 milyar dolar hasar ile payını aldı.
*Filipinlerde peşpeşe tayfunlar görüldü ve 3 milyondan fazla kişi evinden oldu. Tarıma verdiği hasar 256 milyon dolar, altyapıya verdiği hasar ise 165 milyon dolar oldu.
ÇİRKİNLER listesinde ;
* ABD Eski Başkanı Donald Trump, 2017'de duyurduğu Paris İklim Antlaşması'ndan çekilmeyi resmileştirdi.
* BM Genel Sekreterliği'nin 2020 yılına kadar yeni kömür santrallerinin kurulumunun sonlandırılması çağrısına rağmen 263 şirket hala 41 ülkede santral planlamaya devam ediyor.
* Japonya, 9 GW’ın üzerinde planladığı santralle Dünya'nın en büyük kömür santrali proje stoğuna sahip ülke olarak öne çıktı.
* 222 finans kurumu, kömür sonlandırma politikalarını benimsemiş durumda. Ancak, diğer 211 tanesinin bu konuda herhangi bir politikası bulunmuyor.
Gelelim Türkiye’ye...
* Kuraklık tehlikesi göndemde. İstanbul’da 2018 yılında % 57 olan su stoğu, 2020 yılında % 23'e geriledi. Anadolu yakasında su kaynağı konumunda olan Ömerli barajında ise seviye % 28...
* Yaşanan sel felaketlerinin sayısı arttı.Giresun sel felaketinde 10 kişi yaşamını yitirdi.
* Türkiye G20 ülkeleri arasında Paris Antlaşması'nı onaylamayan tek ülke olmayı sürdürüyor.
* Yenilenebilir enerjide devreye alınan 2950 megavat kurulu gücün tamamına yakını, yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşurken bu miktar, Avrupa’da 20 ülkenin toplamını geride bıraktı.
*Türkiye Çevre Ajansı kuruluyor. Ajans, döngüsel ekonomi ve sıfır atık uygulamalarında görev üstlenecek.
* Eurostat verilerine göre Türkiye, 2019'da sadece Avrupa’dan 582 296 ton plastik atık ithal ederek Avrup’nın plastik çöpünü en fazla ithal eden ülke oldu. Değerlendirilebilir Atık Malzemeler Sanayiciler Derneği (TÜDAM) Yönetim Kurulu Başkanı Vedat Kılıç, “Baktığımızda bunlar çöp değil, sanayinin kullandığı ara ham madde. Bunlar, plastik üretim firesi ya da toplanmış, ayrıştırılmış olan plastik malzeme. Plastik malzemeler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan geri dönüşüm, geri kazanım lisansı almış işletmelerce işlenerek, ana sanayide kullanılan ham madde haline getiriliyor “ifadesini kullanmış.
* Çevre farkındalığı artıyor. 2020'de Change.org'da başlatılan çevre koruma içerikli kampanyaların sayısı 938, bir yıl önce ise 784...
* Kaz dağlarında altın madenciliğine tepkiler nedeniyle Kanadalı şirket, lisans yenilemesi yapmadı.
* Ankara Nallıhan’da 740 hektarlık sulak alanda kurulması planlanan Çayırhan-B Kömür Termik Santrali’nin imar planı iptal edildi.
