Bir süt sığırcılığı işletmesinde üremeye ilişkin üç önemli problem varsa (buzağılama aralığı ve servis periyodunun uzaması, gebelik başına tohumlama sayısının artması) besleme üzerinde önemle durulmalıdır. Süt ineklerinde dengeli besleme, üremede önemli rol oynamakta ve beslemeye bağlı yetersizlikler genellikle üreme problemlerinin ortaya çıkmasına yol açmaktadır.
Enerji-protein arasındaki dengesizlik, iz element ve vitamin yetersizliği veya aşırı protein ya da enerji tüketimi kızgınlıkların düzenli olmamasına, buzağılama aralığının uzamasına, gebelik başına tohumlama sayısının artmasına, servis periyodunun uzamasına ve nihayetinde kısırlığa yol açmaktadır. Eğer bir süt sığırcılığı işletmesinde üremeye ilişkin üç önemli problem varsa (buzağılama aralığı ve servis periyodunun uzaması, gebelik başına tohumlama sayısının artması) besleme üzerinde önemle durulmalıdır. Ancak, bes-leme ile üreme arasındaki ilişkilere yönelik iki önemli konu akıldan çıkarılmamalıdır. Birincisi, besleme, süt sığırlarında üremeye yönelik problemlerin meydana gelmesinde pek çok muhtemel sebepten bir tanesidir. Ancak, kızgınlığın saptanması ve tohumlama zamanındaki hatalar, tohumlayıcının tecrübesi, üreme hastalıkları (kist) gibi üremeye yönelik diğer sorunların beslemeye bağlı sorunları gölgelediği unutulmamalıdır. İkincisi, besleme ile üreme arasında son derece karmaşık bir ilişki bulunmakta olup süt sığırlarının beslenmesinde enerji-protein, mineral-vitamin dengesinin iyi kurulması, tüketilen yemlerin mik-tar ve kalitesinin iyi bilinmesi üreme performansının iyileştirilmesinde en önemli faktördür. Süt ineklerinde protein tüketimi ile üreme arasındaki ilişkiler, fazla pro-tein tüketimi ya da yetersiz protein tüketim şeklinde ele alınmalıdır. Yapılan araştırmalarda, ihtiyacın % 15’inden daha fazla protein tüketen hayvanlarda gebelik başına daha fazla tohumlamaya ve daha uzun buzağılama aralığına gereksinim duydukları saptanmıştır. İhtiyaçtan fazla protein tüketimi durumunda işkembede parçalanan proteinlerden üre açığa çıkması sonucu üreme kanalında amonyak birikimi meydana gelmektedir. Amonyak ise döllenmiş ya da döllenmemiş yumurtalar için toksiktir. Pratik hayvan beslemede, gereğinden fazla pamuk tohumu ya da ayçiçeği tohumu küspesi verilmemesi büyük önem taşımaktadır. Diğer yandan, protein fazlalığı yanında uzun süreli ve yetersiz protein tüketiminin üreme performansını azalttığı saptanmıştır. İhtiyaçtan az protein beslemesi de döl verimini olumsuz etkilemekte ve kızgınlıkların düzensizleşmesine, son atmada sıkıntılara yol açmaktadır. Bu nedenle, yetiştiricilerimizin kaba ve süt sığır yemlerinden gelen protein miktarlarını düzenli kontrol etmeleri gerekmektedir. Sonuç olarak; sağmal hayvanlara süt verimine uygun protein beslemesi yapılması en doğru yoldur.
